Bệnh kiết lỵ là gì?
Bệnh kiết lỵ là tình trạng bị viêm và nhiễm trùng đường ruột, dẫn đến tiêu chảy có lẫn máu hoặc chất nhầy. Nó có thể xảy ra do vi trùng truyền nhiễm, ký sinh trùng và kích thích ruột do hóa chất.
Các loại bệnh kiết lỵ
- Bệnh lỵ trực khuẩn hay còn gọi là bệnh lỵ shigellosis. Loại này là do nhiễm vi khuẩn Shigella.
- Bệnh kiết lỵ kỵ khí hay còn gọi là bệnh giun chỉ. Loại này là do nhiễm một loại ký sinh trùng đơn bào có tên là Entamoeba.
Hầu hết trẻ em mắc bệnh kiết lỵ chỉ gặp các triệu chứng nhẹ và biến mất trong vài ngày. Tuy nhiên, bệnh kiết lỵ là một bệnh đáng lưu tâm bởi vì nó có thể bùng phát do lây lan nếu không điều trị, ngăn chặn kịp thời.
Triệu chứng bệnh kiết lỵ ở trẻ em
Các triệu chứng bệnh kiết lỵ ở trẻ em hoặc ở người lớn khác nhau tùy theo nhiễm trùng do vi khuẩn hay ký sinh trùng.
Các triệu chứng của bệnh lỵ trực khuẩn
TheoTrung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), các triệu chứng của bệnh lỵ trực khuẩn thường bắt đầu khoảng 1-2 ngày sau khi nhiễm bệnh và kéo dài khoảng 7 ngày.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Tiêu chảy, có thể chứa máu
- Luôn buồn đi tiêu ngay cả khi ruột trống rỗng
- Thường xuyên đau bụng âm ỉ
- Sốt
Các triệu chứng thường kéo dài trong khoảng 5–7 ngày, mặc dù một số trẻ có thể gặp các triệu chứng trong 4 tuần hoặc hơn. Trong một số trường hợp, có thể mất vài tháng để thói quen đi tiêu trở lại bình thường.
Thuốc kháng sinh có thể rút ngắn thời gian bị bệnh vài ngày và có thể ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan sang người khác. Tuy nhiên, trẻ em chỉ thường được kê thuốc kháng sinh nếu có các dấu hiệu nghiêm trọng từ 2 ngày trở lên.
Các triệu chứng của bệnh kiết lỵ do ký sinh trùng
Trẻ mắc bệnh kiết lỵ có thể có các triệu chứng sau:
- Đau bụng co rút
- Tiêu chảy ra nước và có thể chứa máu, chất nhầy hoặc mủ
- Hay bị táo bón
- Sốt và ớn lạnh
- Cảm thấy mệt mỏi
Trong trường hợp này, trẻ có thể được kê đơn thuốc để giúp loại bỏ nhiễm ký sinh trùng.
Nguyên nhân gây bệnh kiết lỵ ở trẻ em
Có hai loại bệnh kiết lỵ chính và mỗi loại lại có những nguyên nhân khác nhau.
Bệnh lỵ trực khuẩn, hoặc bệnh shigellosis
Vi khuẩn Shigella gây ra bệnh lỵ trực khuẩn. Trẻ có thể nhiễm Shigella do:
- Không rửa tay kỹ sau khi đi vệ sinh
- Chạm vào các bề mặt đã bị nhiễm vi khuẩn, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt
- Ăn thức ăn bị nhiễm vi khuẩn
- Uống phải nước hồ hoặc sông khi bơi
Vi khuẩn Shigella có thể vẫn còn trong phân của một người từ 1–2 tuần sau khi hết các triệu chứng nhiễm trùng. Vì vậy, cha mẹ nên tiếp tục tuân thủ các thực hành vệ sinh cho con nghiêm ngặt để ngăn ngừa lây nhiễm bệnh cho người khác.
Các đợt bùng phát Shigella có thể xảy ra giữa các nhóm xã hội hoặc cộng đồng nhỏ, nhất là các cơ sở chăm sóc trẻ em như trường học, nhà trẻ, sinh hoạt cộng đồng.
Ký sinh trùng là một nguyên nhân gây bệnh kiết lỵ ở trẻ em
Bệnh kiết lỵ, hoặc bệnh giun sán
Ký sinh trùng Entamoeba gây ra bệnh lỵ amip.
Hầu hết các trường hợp trẻ bị bệnh kiết lỵ xảy ra khi trẻ ăn phải thức ăn hoặc nước bị nhiễm phân có chứa trứng Entamoeba.
Những trẻ có nguy cơ mắc bệnh kiết lỵ trầm trọng bao gồm:
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Những trẻ đang phải điều trị corticosteroid
- Những trẻ bị suy dinh dưỡng
- Những trẻ đang sống chung với bệnh ung thư